Vrasja e 8-vjecarit dhe Psikopatia

Vrasja e 8-vjecarit ishe një makabër e vërtet dhe tronditi tëgjithë shqiptarët mbarë botën, problemi nuk qëndron vetëm tekpersoni që kryeu vrasjen por tek gjithë hallkat e shoqërisë, qënga niveli mikro dhe deri tek niveli makro, duke filluar që ngamënyra sesi ne edukohemi dhe krijojmë mentalitetin, “Si formohemi ne?”,“si ne mësohemi të reagojmë ndaj situatave tëndryshme?”, “çfarë mbështetje dhe edukim marrin grupet e pambrojtura, po grupet vulnerable a trajtohen?”, “ sa të sigurtndihemi dhe sa siguri ekziston në vendin tonë?”, “A zbatohetvërtet ligji dhe çfarë sistemi mbrojtës ka shteti?”, që të gjithakëto..

Çfarë është psikopatia ?

Psikopatia është një çrregullim zhvillimi që manifestohet si njëgrup tiparesh thelbësore të personalitetit që lejojnë dikë tëshpërfillë të drejtat e të tjerëve në ndjekje të qëllimeve impulsive dhe vetë-shërbyese. Zhvillimi i tij shoqërohet nga njëneuropatologji që e dallon atë nga devijimi më tipik antisocial, që shfaqet me hipofunksionim të qarqeve paralimbike në tru, tëcilat zakonisht mbështesin integrimin e informacionit afektiv nëproceset njohëse që rregullojnë sjelljen e vazhdueshme .Psikopatia karakterizohet nga reagime të mangëta emocionale, mungesë ndjeshmërie dhe kontrolle të dobëta të sjelljes, qëzakonisht rezultojnë në devijime të vazhdueshme antisociale dhesjellje kriminale. Koncepti i tipareve të pashpirt-joemocionaleshtrihet natyrshëm në deficitet primare emocionale që qëndrojnënë themel të psikopatisë, ndërsa kontrolli i dobët i sjelljes dhemadje edhe disa devijime sociale janë faza të natyrshme tëzhvillimit që disa të rinj rriten.. Këto deficite emocionale, të cilatjanë përcaktuar si një faktor rreziku i qartë për psikopatinë e tërriturve, mund të konsiderohen në vetvete një mekanizëmetiologjik që minon këtë proces natyror të zhvillimit duke ndërhyrë në formimin e lidhjeve midis sjelljes së pafavorshmedhe gjendjeve emocionale negative. Në thelb, të miturit me reagime emocionale të dëmtuara kanë sinjale të pamjaftueshmeendogjene për të mësuar për të shmangur sjelljen që mund tërezultojë në ndëshkim, siklet dhe izolim.

Për më tepër, atyre mund t’u mungojë një mekanizëm funksionalpër zhvillimin e empatisë..

Karakteristikat e vrasësve psikopatike

Ka shumë karakteristika të vrasësve psikopatik, dhe këto janëdisa prej tyre.

Së pari, vrasësit tregojnë nivele të ndryshme të psikopatisë, e cila çon në tendenca destruktive. Ata kategorizohen kryesisht nëllojin e vrasësve serialë vizionarë. Ata shohin gjëra dhe forca tëcilatt’i detyrojë ata të vrasin njerëz ose grup njerëzish të caktuar.Pas veprimit të tyre, vrasës serialë psikotikë janë të kënaqur dhenuk shfaqin asnjë pendim. Në rrethana normale, ata janësimpatikë dhe brilante derisa të bëhen viktima të veprimeve tëtyre psikopatike.

Karakteristika e dytë është se kur ishin të mitur, shumica e vrasësve ishin dhunuar në familje. Abuzimi mund të ketë qenëemocional, fizik dhe seksual. Kjo abuzimi i bën ata të jenë tëhidhur dhe ndonjëherë kërkojnë hakmarrje duke vrarë njerëz.Karakteristika tjetër e vrasësve serial është se ata janë të ngjallurnga aktiviteti, dhe ata gjenin kënaqësi në veprim magjepsja me ndezjen e zjarrit dhe përfshirja në veprime sadiste.

Disa karakteristika të tjera janë se vrasësit mund të kenë qenë tëpërfshirë në krime të vogla dhe kanë pasur vështirësi tëqëndronin të punësuar. Për shembull, nëse një person ështëabuzuar dhe ndihet i refuzuar nga familja ose i izoluar ngashoqëria,fantazia e vrasjes do të pushtonte imagjinatën e tij. Elementi tjetër i sjelljes është detyrimi.Kjo sjellje ushqehet ngadëshirat e brendshme të vrasësit dhe nevoja për të kënaqur këtodëshira. Kënaqësia që buron nga aktiviteti nuk mund të merretnga asnjë tjetër ngjarje, por vetëm vrasjes.

Hetimet e vrasjeve serike kanë zbuluar se vrasja e parë ështëbërë me butësi, por ndërsa vrasësi përparon me vrasje të tjera, aiose ajo po bëhet më brutal. Kjo rritje e brutalitetit është nevoja e vrasësit serial për më shumë dhunë në veprimet e tij. Niveli ilartë i dhunës është shprehje e nevojave të tij psikologjike, pogjithashtu ka faktorë social që ndikojnë në sjelljen e vrasësve.Familja, si njësia bazë e shoqërisë, është përcaktuese nëse njëfëmijë do të bëhet vrasës. Familja plotëson dhe ofrondashuri,ndjeshmëri dhe zhvillojnë një person të plotë, i cili ka një personalitet të ekuilibruar. Megjithatë, disa familje janëjofunksionale dhe zhvillojnë individë që rriten vrasës serialë.Fëmijët janë të ekspozuar ndaj traumave në familje dhe më vonënë jetë shfaqin prirje kriminale. Faktori tjetër social-mjedisorështë shoqëria. Fëmijët në rritjen e tyre, të cilët ndjejnë tëizoluar nga komuniteti, mund të zhvillojnë sjellje devijuese. Nëtubimet e organizuara nga shoqëria, shumica e këtyre fëmijëvenuk marrin pjesë, pasi janë të mërzitur me to, për më tepërndjehen përjashtuar. Ata zhvillojnë mosdashje për anëtarët e komunitetit dhe aktivitetet, gjë që rezulton në fantazi për tëushtruar dominim mbi situatën. Ka ngjarje nxitëse, të cilat janëtipike për individë të tjerë, por për serialin vrasësit, është shkasqë nisin fantazitë e tyre kriminale, të cilat më vonë zhvillohen nësjellje agresive. Ngjarja mund të jetë braktisja nga një person idashur, gjë që mund ta shkaktojë këtë person ndaj veprimeve tëdhunshme. Ekziston edhe faktori social i nënkulturave qëekzistojnë në një shoqëri. Fëmijët mund të rritet në një mjediskriminal ku fëmija mësohet se si të vrasë. Faktori tjetër socio-mjedisor është përgjigja e të perceptuarve nga mjedisi, mënyrase si shoqëria e trajton fëmijën përcakton përfshirjen e ardhshmenë veprimtari kriminale.

Zgjjidhja / Rehabilitimi

Qasjet më të suksesshme për trajtimin e psikopatisë janëmultimodale.

Kjo do të thotë se ato përfshijnë qasje të shumta njëherësh, duke përfshirë psikoterapinë, trajnimin e aftësive të sjelljes dhenjohjen e roleve të rëndësishme ( të familjes, shkollës, bashkëmoshatarëve dhe komunitetit.) Trajtimi gjithashtu mundtë përfshijnë medikamentet si psikotropet, por më tepër tërëndësishme janë strategjitë që integrojnë përforcimin pozitiv tësjelljes dhe ndihmën e profesionistëve të shëndetit mendor që tëjenë në kontakt të përhershëm me fëmijën apo të rriturin, jeprezultate veçanërisht të dobishme. Sidoqoftë, një vlerësim iduhur i efikasitetit të kësaj teknike që unë flas do të kërkontestudime të përqendruara gjatësore që dokumentojnë ndryshimetadaptive në qarkun e trurit duke përdorur teknika funksionale tëimazhit. Nëse teknikat e tilla tregohen të suksesshme, do tëndihmonte për të konfirmuar fleksibilitetin zhvillimor nërezultatet e këtij çrregullimi dhe do të ofronte një këndvështrimmë optimist për ata që janë të dëmtuar neuropsikologjikisht nëaftësinë e tyre për të përvetësuar mjete kyçe sociale sindërgjegjja, empatia dhe morali, arsyetimi.